Sofya

Geçen hafta bir anda karar verdik arkadaşla Sofya'ya gitmeye. Daha doğrusu benim kafamda vardı ama arkadaşımı ikna edip yola çıkma kararı vermemiz bir anda gerçekleşti. Sabah otel rezervasyonunu yapıp, akşam metrobüse atlayıp otogarın yolunu tuttuk.

Sofya, Bulgaristan'ın batı tarafında ve Sırp sınırına 57km. uzaklıkta bulunuyor. 1,4 Milyon nüfusu var ve yanlış bilmiyorsam bu nüfus Sofya'yı demografik açıdan Balkanların en büyük şehri yapıyor. Dediklerine göre her 5 kişiden 1'i Sofya'da yaşıyor Bulgaristan'da. Şehir Vitosha Dağı ve çevredeki diğer dağlık arazilerin ortasındaki çukura kurulmuş durumda. Öyle, Tuna, Sava, Rhein, Seine gibi büyük nehirler geçmiyor şehrin içinden. İsmini bile bilmediğim dere yatakları var şehrin ortasında. Bir de köprü yapmışlar üzerine :D

Peki nasıl gidiliyor Sofya'ya. Öncelikle mavi pasaport sahiplerinin Bulgaristan için Bulgar Konsolosluğu'ndan vize almaları gerek. Schengen vizesi ve yeşil pasaport sahipleri ise Bulgaristan'a giriş yapabiliyorlar. THY'nin hergün İstanbul-Sofya güzergahında yaklaşık bir saat onbeş dakikalık uçuşu mevcut olsa da, bence en mantıklısı Esenler Otogarı'ndan gece otobüse atlayıp sabah Sofya otogarına varıldığında muavinin sizi dürtmesiyle uyanmaktır. Gerçekten de en hesaplısı ve zevklisi budur. Sadece Esenler Otogarı'ndan Metro, Alpar Turizm, Huntur, Hastur vs. birçok otobüs firmasının çeşitli saatlerde seferleri var. Biletler 40 ile 60 TL arasında değişiyor. Sorarsanız, bazı yazıhanelerde öğrenci indirimi yapabiliyorlar. Yolculuk süresi ise yaklaşık 8 saat. Neyse, yola çıktıktan yaklaşık 3 saat sonra falan Kapıkule'de oluyorsunuz. Edirne'ye gelene kadar yollar gerçekten mükemmel ama Filibe'de otobana bağlanana kadar Bulgar yollarında ara sıra uykunuz bölünebiliyor. Ayrıca Otogar'dan yola çıkarken başladığınız uykunuza 3 saat sonra ara vermek zorunda kalıyorsunuz sınır kontrolleri yüzünden. Türk tarafında muavin otobüsteki bütün yolcuların pasaportlarını topluyor, polise getiriyor, polis bunları damgalıyor ve muavine geri veriyor. Sizlik bir şey yok yani. Sadece size düşen eğer Bulgar oturma izniniz yoksa civardaki başka bir kulübeden - zaten sizi yönlendiriyorlar- 15tl'lik çıkış harcını yatırmanız. Yabancı para birimi kabul edilmiyor bu yüzden mutlaka TL bulundurun bu iş için. Arada 15 dakikalık bir Duty Free molası oluyor. Daha sonra Bulgar tarafında sıraya girip pasaportunuzu bizzat damgalattırıyorsunuz. Mola da dahil toplam 1 saat, 1 saat 15 dakika sürebiliyor bu işlemler. Daha sonra  yaklaşık 4 saatlik bir yolculukla otogara varıyorsunuz. Bulgaristan'dan dönüşlerde ise bazen Türk tarafına geçerken kaçakçılığı önlemek için bazen X-ray cihazından geçebiliyorsunuz. O yüzden zula yapıp anavatana döneyim diyorsanız dikkat derim! Bir diğer ulaşım alternatifi ise tren (Bosfor Express); ancak son dönemde, nedendir bilinmez, İstanbul'dan Avrupa yönlü tren seferleri iptal edilmiş durumda. Tren otobüse göre daha uzun sürse de gerçekten güzel bir tecrübe olabiliyor.

Konaklamak için 4 yıldızlı Princess Oteli'ni seçtik, fiyatlar gerçekten ucuzdu ve otel otogardan 7-8 dakikalık yürüme mesafesindeydi. Gerçekten devasa bir otel ve casinosu güzeldi. Concierge'deki elemanlarla kankaya bağladık resmen. Başka otellere de bakmıştık ama Sofya'da kaldığımız süre boyunca yaptığımız en güzel tercihlerden biriydi. Ama en güzel tercih Sofya'ya gitmek tabi... =)

Otelin üzerinde buluduğu geniş Knyagina Maria Luiza Bulevard şehrin merkezine giden ana caddelerden biri. Geceleri biraz ıssızlaşsa ve fahişe yuvası haline gelse de, gündüzleri özellikle Aslanlı Köprü'nün (Lvov Most) devamındaki cafe ve dükkanlar bu caddede hayat olduğunun işareti. Bu caddede biraz devam ettiğinizde ileride sol tarafınızda Banya Bashi Camii'ni görüyorsunuz. Az ilerisinde ise yolun ortasında bulunan Sveta Nedelya Kilisesi tipik bir ortodoks kilisesi sunuyor ziyaretçilere. Bu iki dini yapıt çok devasa olmasa da Sofya'nın görülmesi gereken önemli yerlerinden. Cadde üzerinde caminin hemen karşı tarafında kapalı, güzel bir pazar var. Burada bir süpermarkette bulabileceğiniz bir çok şey ufak dükkanlar vasıtasıyla tüketiciye sunuluyor. Bu caddede devam ederken sağınızda adalet sarayını gördükten sonra yol genç Sofyalılar'ın takıldığı Vitosha Bulevard'a bağlanıyor. Burası geniş bir yaya yolu ve bizim İstiklal Caddesi gibi sağlı sollu cafelerden oluşuyor. Biz, adalet sarayı yönünden yürürken sağ tarafta kalan bir lounge bar'da oturmuştuk. 1. kattaydı bu mekan ve terası caddeye ve caddede yürüyen insanlara çok hakimdi. Bizim Kadıköy'deki KFC'den boğaya bakmak gibi bir şey... Mekan kaliteliydi, fiyatlar diğer yerlere göre biraz pahalıydı. Ama bira 4,5 TL lan, Cimrilik yapma da iç. 4,5TL'lik bira içip 100TL'lik garson kesiyorsun zaten :D Bira demişken, biralar çok kaliteli diyemem Bulgaristan'da. Ariani, Shumensko ve Zagorka önemli bira markaları. Süpermarkette 2 Lt.lik biralar mevcut. Ve bu 2 Ltlik birayı size 3,5TL'ye satıyorlar.

Biraz bira molası verdikten sonra gezilecek yerleri anlatmaya devam edersek Maria Luiza Bulevard üzerinde Sheraton Oteli'nin hemen karşısında 24 metrelik Sofya heykeli bulunuyor. Bu heykelin karşı tarafında devam eden Bulevard Nezavisimost ve devamındaki Tsar Osvoboditel Bulevard birçok mimari güzellik sunuyor turistlere bunların arasında National Art Gallery, Sveti Nikolai Rus Kilisesi, Military Club, Narodno Sabranie meydanı ve binası var. Tsar Osvoboditel caddesinde yürürken Narodno Sabranie'ye geldiğinizde soldaki herhangi bir sokağa girdiğinizde Sofya'nın en önemli katedrali olan Alexander Nevskij Katedrali'ne çıkıyorsunuz. Gerçekten başarılı ve neo-bizantik. Yolun devamında ise ihtişamlı Sofya Üniversitesi binasını ve Vasil Levski Stadı'nı görüyorsunuz. Stad çevresinde pek bir şey yok, özellikle ben Levski veya CSKA ürünleri almak için stadı bi ziyaret ediyim derseniz hayal kırıklığına uğrarsınız. Ha unutmadan, Tsar Osvoboditel'in  2 alt paralelinde Ivan Vazov Caddesi üzerinde National Theater mutlaka görülmeli! Onun dışında ben görmedim ama Bulgaria Square ve National Palace of Culture da görülebilir. Bu son saydığım dışındaki her yer, yürüme mesafesinde ve eğer müze ve galerilere girilmeyecek, ve sadece bir kaç fotoğraf ile geçiştirilecekse yarım günlük turla bitirilebilir.

Biraz da gece hayatından bahsetmeli yukarıdaki detaylarla ilgilenmeyenler için. Az önce saydığımız Vitosha ve Maria Luiz Bulvarları'nda cafe, bar, strip club bulabilirsiniz. Strip club demişken gerçekten dikkatli olmak lazım çünkü bazı mekanlar gerçekten ameliyathane olabiliyor ve çok yüksek fiyat geçirebiliyorlar bazen. O yüzden Hostel veya otelinizden yardım alın bu konuyla ilgili. Neyse, gece hayatı dedik ve gece hayatının merkezi Öğrenci Şehri denilen Studenski Grad. Buraya otogardan da geçen 5 numaralı minibüsle veya taksiyle ulaşabilirsiniz. Burası, şehirde okuyan öğrencilerin sovyet binalarını andıran büyük yurtlarda kaldığı, şehir merkezinin güneyinde kalan bir bölge. Özellikle bir sokağında 4-5 tane club var mutlaka bulursunuz, orada olduğumda kafam iyi olduğundan tam adreslerini veremeyeceğim. Zaten kulüplerin görünüşlerinden içerideki fiyatlar hakkında bir mukayese yapabilirsiniz. Şehir merkezinde Vitosha Bulevard'daki Jim Beam adlı kulübün bir şubesi de burda var. Ve 4 enerji içeceği ile sunulan Smirnoff vodka'nın fiyatı 45 TL! Biz oraya avam kaçar diye gitmemiştik. En iyi mekanın giriş ücreti 5 leva (6 TL). Bira 5 TL, Jack Daniel's 11 TL, iyi yani =). Bu kulüplerin bulunduğu sokağı takip ederseniz. Studenski Grad'ın en önemli caddesine çıkarsınız. Aynı şekilde burda da öğrenci bütçesine uygun barlar (mojito 6TL), büfe ve restaurantlar (büyük döner 3 TL) bulunmakta.

Sofya'nın toplu taşıma sistemi gayet iyi ve ucuz. Şehirde iki adet metro ve birçok tram, troleybüs ve otobüs hattı mevcut. Tekli bilet 0.5 Leva (1 Eur), onun dışında günlük ve 5 günlük biletler de var. Biletler kiosklardan veya otobüs şoföründen alınabilir. Bileti aldıktan sonra toplu taşıma araçlarına bindiğinizde (otobüsün içindeki elle çalışan aletlerle bileti deldirmeniz gerek biletin geçerli olabilmesi için. Cezası 10 Eur galiba. Şehirde taksi oldukça ucuz. Yanlış hatırlamıyorsam 0.69 Levadan açıyorlar ve kilometre başına 0.59 leva atıyor taksimetre. Ve taksilerin çoğunda camlarda bu ücretlendirmeyi gösteren bir sticker yapıştırılmış. Sakın taksimetreyi 1.00 Lv'ya açan taksilere binmeyin!

Biraz da para durumlarından bahsedelim. Bulgarların para birimi olan Bulgar Levası, TL'den az da olsa daha değerli. 1Eur yaklaşık 1.90 Leva yapıyor. TL paritesini ise kıt matematiğimizle 1 Leva = 1,2 TL olarak hesapladık. Para çevirtmek için en güvenilir yerler bankalar. Kurları diğer lokal dövizcilere göre daha iyi ve kazıklanma riskiniz yok. Özellikle turistlerin yoğun bulunduğu yerlerde "no comission" yazısına aldanmayın gerçekten kurlar düşük olabiliyor. En iyisi banka. Fiyatlar Türkiye'ye göre daha uygun. Özellikle cep telefonu, play station vs. çok ucuza alınabiliyor. Supermarketlerdeki türk mallarının fiyatları Türkiye ile aynı. Alkol ve et Türkiye fiyatının 2,5'ta 1'i kadar. Ancak sigara fiyatları 1-1,5 TL daha ucuz Türkiye'ye göre. Benzinin litresi yaklaşık 3,30TL. Restaurantlarda fiyatlar yine Türkiye'ye göre biraz daha uygun.

Ne yenir ne içilire gelecek olursak, Happy Bar & Grill'e mutlaka gidin. Bizim İstanbul'daki Kırıntı ayarında ama fiyatlar oldukça düşük. Menüsü dolgun ve kaliteli bayanlar servis yapıyor. Onun dışında Bulgar mutfağı bizimkine benzemiyor değil. Çoban salata (Shopska Salad), patlıcan ezme, sudzhuk, pastarma, lukanka bizdekinden çok daha lezzetli ve ucuz. Tarator adlı cacıklı çorba, shkembe çorbası güzel. Güveç, kavurma, etli yaprak sarma, şiş kebap da Bulgar restaurantlarının tipik yemeklerinden. Kahvaltı için ise peynirli banitsadan (bir çeşit poğaça) mutlaka yiyin. Süpermarketlerde de bulabilirsiniz ve gerçekten uygun fiyatlı. Kiselo Mleko (ekşi süt) denilen ayranımsı içecekten de içmeden olmaz.

Sofya gerçekten gezilmesi, görülmesi gereken bir şehir. Fırsatınız ve Schengen'iniz varsa gidin. Sırf Bulgaristan'a gideceğim diye Bulgar vizesi almak zorundaysanız yine gidin. Pişman olmazsınız.

Uzun süredir yazamamıştım, kısa bir süre içerisinde Belgrad ve Sırbistan yazımla karşınızda olacağım. Esen kalın. Prijatno!!